Hij is ongeveer 3 kg. zwaar, zo groot als een voetbal en heeft een harde, stekelige schil.
Geelbruin van kleur, een prachtige vrucht om te zien.
In onze huidige omgeving zijn er regelrechte doerian-verslaafden, die tijdens het seizoen, als de prijs is gedaald tot een betaalbaar niveau, elke dag de markt af snuffelen op zoek naar de lekkerste exemplaren.
Kenners weten prezies waaar je de kwaliteit aan afmeet.
Ze draaien hem rond, schudden hem heen en weer en kloppen op de schil.
Zo eentje is ook onze chauffeur Ketut!
Op de vismarkt, een plek waar we vrijwel wekelijks komen staat een vrouw met een karretje vol doerians. Na de aanschaf van twee Putians, een witte vis met de structuur van kabeljauw en een vel zo stug als leer, dat Elsa niet kan verwijderen lopen we eigenlijk tegen haar aan.
Ketut kijkt met een hunkerende blik naar de doerians.
Elsa vertelt dat hij er dol op is. Natuurlijk besluiten we er eentje te kopen.
Ik laat Ketut de onderhandelingen doen.
En natuurlijk, twee voor de prijs van een, althans zo lijkt het.
Met twee immense doerians, trouwens ook twee immense vissen, verlaten wij de markt.
Op weg naar huis begint het al.
Ik begrijp meteen dat sommige hotels hun gasten verbieden om een doerian op de kamer te hebben.
Ik las dat sommige vliegmaatschappijen de doerian op de lijst van verboden voorwerpen in de handbagage hebben gezet. Ook dat kan ik me voorstellen.
Thuisgekomen leggen we de vissen in de freezer en kijken dan met ontzag naar de doerians.
Wat te doen? Elsa is geen liefhebber.
Mij lijkt het verstandig Ketut er bij te roepen.
Zo gezegd, zo gedaan.
Ketut draait de vruchten heen en weer en klopt hier en daar.
Dan pakt hij een waterpomptang en begint aan de boven- (of is het de onderkant?) in de vrucht te wrikkken.
"Sesam, Open U", zeg ik heel zachtjes.
De vrucht gehoorzaamt en we zien een aantal kamertjes met daarin kastanjegrote pitten omhuld met een geel-witte, kleverige mantel van vruchtvlees en zaadjes. De vorm van een halve rookworst van de HEMA, een hondedrol kun je ook zeggen. Dat is duidelijker!
Het vruchtvlees is een beetje zachtzuur van smaak, het heeft de structuur van beslag.
Het glijdt je keel in. De meningen zijn verdeeld.
Pim hoeft geen toetje meer met doerian. Na twee keer weet ik het ook wel en na nog een dag zien we er tegenop de koelkast te openen. Ondanks dat de stukjes worst opgesloten zijn in een tuppertje.
We geven de bak met vruchtvlees aan Ketut en die smult op het stoepje van de keuken de bak leeg.
In Elseviers gids voor tropische planten vind ik nog het volgende:
De doerian behoort tot de familie van de bombacaceae.
De boom kan 40 meter hoog worden en heeft een slanke stam met een kroon die pas hoog boven de grond begint. Takken staan bijna horizontaal op de stam. De spitse bladeren zijn tot 28 cm. lang en 10 cm. breed. Aan de bovenkant glad en glimmend, aan de onderkant zilvergrijs behaard.
De 5 tot 6 cm. grote bloemen verspreiden een typische, naar zure melk ruikende geur.
De bloem opent zich omstreeks 3 uur in de middag en tot de volgende morgen vallen geleidelijk alle bloemdekbladen en meeldraden af. Er vormt zich een 3 tot 4 kleppige doosvrucht zo groot als een hoofd. De buitenkant van de vrucht heeft dikke stekels, eerst groen en na rijping groengeel van kleur. Het vruchtvlees heeft een heerlijke smaak maar de vruchtwand verspreid een uiterst penetrante geur van verrotte uien. Na gewenning wordt de vrucht zeer gewaardeerd.
Kortom: smaken en geuren verschillen en....................volhouden.
