zondag 19 februari 2012

Naamgeving op Bali

In ons huis hebben we drie personen die Ketut heten.
Ook de naam Putu kom je dikwijls tegen.
Geen toeval, lijkt me.
Ik ging op verkenning.
En kreeg verklaringen die soms ietsje afwijken.
Maar globaal zit het als volgt, zegt men............

Een Hindoe op Bali vindt dat de naam die je een kind geeft  bij het kind moet passen.
Ook moet de naam  iets zeggen over het kind.
Mijn grootvader, toch echt geen Balinees zei ooit tegen me:
"Een naam is een erkenning, een bekenning en een herkenning".
Dat lijkt erop!
Maar ja, wat erken of herken je in zo'n pas geboren hummel?
Met welke incarnatie heb je te maken?
Is het opa, of toch tante?   Hoe het ook zij het is altjd iemand uit de eigen groep.
Ketut, de tuinman
Wie, dat wordt pas in de loop van de tijd duidelijk.
Daarom geven de Balinezen in eerste instantie de kinderen een naam naar volgorde van geboorte.

Zo heet de eerstgeborene Putu.
De tweede Made, het derde kind Komang en het vierde Ketut.
Onze Ketuten hebben dus drie broers of zussen boven zich.
Er zijn wat variaties:  de eerste heet ook wel Wayan of Gede.
De tweede soms Kadek.    De derde soms Nyoman.
Daarna begint het weer opnieuw.

Made met vrouw en zoon
Het vijfde, zesde, zevende en achtste kind heten dus achtereenvolgens weer Putu, Made, Komang en Ketut. Maar zover komt het tegenwoordig niet meer op Bali want de gezinnen worden kleiner vooral bij de jongere generatie.  En de over heid voert campagne:  Dua anak cukup:  twee kinderen is voldoende!
Om onderscheid te maken wordt er na drie maanden aan de eerste naam  een naam toegevoegd. 
Deze toevoeging vindt plaats tijdens de driemaands-ceremonie.  Na drie maanden is de baby volledig  op aarde  geïncarneerd.  Pas dan mag de baby ook met de voeten op de aarde.  Voor die tijd is hij nog half in de hemel en moet de baby wennen aan het aardse bestaan.

Is de baby drie maanden oud dan worden familie en vrienden  uitgenodigd voor de drie-maanden-ceremonie.  Ieder neemt behalve kadootjes voor de baby ook geschenken mee die iets over zichzelf vertellen.  Zo zal een schrijver een pen meenemen, een bankier een bankbiljet, iemand die graag leest een boek.
Een landbouwer misschien een kip of als hij rijk is een varken of een zak met rijst.
Alle gasten vormen een gesloten kring.  De baby wordt voor het eerst in het midden van de kring op de aarde gelegd en zal ergens naar toe rollen, kruipen of kijken. 
Dat zegt iets over het kind, denkt men.
Pakt de baby de pen dan wordt hij of zij een schrijver.
Valt het bankbiljet in de smaak dan misschien wel econoom of  bankier.
Tijdens deze ceremonie ontvangt de baby ook zijn werkelijke naam.
In het dagelijkse leven blijft de volgorde naam vaak bestaan.
Ik vermoed omdat men er aan gewend is geraakt en er toch niet meer dan vier kinderen komen.
Veel Balinezen kennen elkaar niet eens bij hun officiële naam.

Soms wordt er om het geslacht aan te geven voor mannen een I voorgeplaatst en voor vrouwen Ni.
Zo is Ni Nyoman Puspa Dewi dus een vrouw en het derde of zevende kind.
I Ketut Yuliantara is een man en het vierde of achtste kind.
In onze omgeving ben ik die voorvoegsels nooit tegengekomen.