Niets voor ons, Azië-reizigers voegden ze aan die opmerking toe.
Op verzoek, hier het antwoord, het zit zo................
Na de oorlog, om precies te zijn in 1952 vertrok de jongste broer van mijn opa naar Canada.
Met het geloof in, en de hoop op een betere toekomst voor zichzelf, zijn vrouw en zijn 5 kinderen.
De oudste Coby 12 jaar oud, de jongste Margriet 2 jaar.
 |
| Jacob, visser |
In Canada werd Douglas nog geboren.
Het verhaal gaat dat het vooral mijn tante was, tante Aly, die wilde emigreren. Haar broer was meteen na de oorlog naar Canada vertrokken.
Slaagde erin een mooi bedrijf op te bouwen en zij wilde dat ook wel.
 |
| Coby met dochter Gonda |
Haar man had het reuze naar zijn zin bij de PUEM maar gaf toe aan zijn vrouw.
Zo vertrokken ze met de Zuiderkruis naar Canada, 9 dagen varen in die tijd.
De eerste jaren leefden ze in Edmonton maar omdat het daar zo koud was gingen ze
naar Victoria op Vancouver Island. Mijn oom Dirk, de jongste broer van mijn opa was ongeveer even oud als mijn vader.
Dat heb je in die grote gezinnen van vroeger, familierelaties halen elkaar in en overlappen.
Beide jongens groeiden op in Doorn, speelden met elkaar, kregen verkering.
De vrouwen konden ook goed met elkaar opschieten en zo ontstaat dan een diepe vriendschap versterkt door familiebanden.
Papa's vriend was eigenlijk zijn oom maar ze zeiden altijd dat ze broers waren.
 |
| Kleinzoon Willem, vader van 12 kinderen. |
Nog nooit was er iemand vertrokken en de familiebanden waren en zijn hecht binnen de Schuurman-familie. Eind augustus was de laatste familiereünie en ik had de laatste foto's.
Mijn ouders hebben hen drie maal bezocht, altijd zonder mijn broer, zussen en ikzelf.
Zij kwamen terug met verhalen over hoe mooi het was op Vancouver Island, hoe veel je daar kon doen, dat het niet ingewikkeld was een bedrijf op te bouwen omdat er weinig regels golden, etc.
Maar ook dat het er hard werken was zonder sociale voorzieningen etc.
Mij, kleine meid toen, leek het wel wat.
Canada, alleen de klank al!
Het leek me een mooi land.
 |
| ook daar een kleine Gerrit. |
Mijn tante leefde tot 12 mei vorig jaar. Ze werd 96 jaar oud.
Mijn vader vroeg eind jaren 60 van de vorige eeuw hun pensioen aan en regelde de uitvoering.
Na het overlijden van mijn vader deed ik het samen met mijn moeder. De PUEM waar mijn oom tot 1952 werkte was inmiddels overgegaan in iets anders en dat was ook weer gewijzigd. Vele wijzigingen volgden. Mijn oom realiseerde zich niet eens dat hij recht had op een pensioen. Toen ik me er mee bemoeide kwam het van het ABP. Twee keer per jaar maakten mijn moeder en ik het over en de familie was er blij mee. Het was een heel gedoe om steeds een bewijs van leven te ontvangen.
Mijn tante, woonde inmiddels bij haar dochter in Ucluelet waar haar man visser was. Ucluelet is een plaats aan de andere kant van het eiland, zo'n beetje het eind van de wereld.
Er gaat slechts één weg naar toe dwars door de bergen.
De afstand vanuit Victoria is ruim 300km. maar je doet er een dag over.
Toen het pensioen vorig jaar stopte in verband met het overlijden van mijn tante had ik enkele keren kontakt met de kinderen.
Zo ontstond het idee eens te gaan kijken wat voor familie dat is (geworden), waar ze wonen en hoe ze leven. En vooral hoe ze terug kijken op hun vertrek uit Nederland.
De eerste familieleden, Jan, hier John, oudste broer van Coby spoorden we snel op.
Ze woonden in Victoria, niet heel ver van ons verwijderd.
Via de mail wisselden we telefoonnummers en adressen uit en maakten een afspraak.
Hij nodigde ook zijn twee andere broers uit, Jacob en Hendrik met hun vrouwen.
We ontmoetten elkaar in het huis van John en Linda.
We hadden een heel gesprek over de afgelopen 60 jaar.
We namen de huidige familie door, bekeken oude fotoalbums en gingen na afloop een hapje eten.
John en Jacob vertelden ons waar hun oudste zus Coby woonde in Ucluelet.
En dat ze niet thuis was. Ze was geopereerd aan haar knie en verbleef tijdelijk elders.
Waarschijnlijk bij een van de dochters.
Enkele dagen later besloten we tot een rondreis over het eiland.
Vancouver Island is qua oppervlakte ongeveer net zo groot als Nederland maar moeilijker te bereizen. Er zijn niet veel wegen. Eigenlijk maar eentje naar het noorden die halverwege aftakt naar het Westen naar Ucluelet. Het gaat bergje op, bergje af en de weg is narrow and windy.
Uiteindelijk kwamen we in Ucluelet aan, een klein dorpje aan de westkust van het eiland.
In Ucluelet eindigt de weg, ook de wereld dacht ik.
We hadden een adres dus eerst daar maar heen.
Bellen hadden we al veel gedaan, echter zonder succes en dat begrepen we nu. Email hebben ze niet en op de kaart die we stuurden kwam geen reactie. We arriveerden uiteindelijk op een soort camping met wat ze hier noemen mobile homes.
Wij zouden zeggen grote stacaravans. We vonden het juiste nummer maar geen teken van leven. Wat nu? Op naar de buren!
Naaste buren niet thuis, iedereen is hier aan het werk. Ietsje verder stond een kinderwagen buiten maar de moeder kende Coby niet,
Zij kende wel iemand anders die contact had met Coby via de kerk.
Wij daarheen. Ze was op vakantie, haar zus uit Vancouver paste op het huis maar had geen idee van Coby of kerk. Op de camping zouden we niet verder komen.
Dan maar op zoek naar een kerk in het dorp.
 |
| opa Gerrit met zijn broers Cornellis, Dirk en Aart. |
Ook geen gegevens op de kerk.
Naar het huis naast de kerk, geen idee wie de preacher was. Blijkt een preacher minister (= dominee) te heten maar dat wisten we niet.
De koster noemde ik de guard of the church maar ook die vraag leverde slechts opgetrokken wenkbrauwen op. Ietsje verder was een school, daar maar proberen.
Ook geen succes!
Pim begon de hele onderneming inmiddels Spoorloos te noemen en ik werd een beetje ongerust.
Zonder Coby te hebben ontmoet terug naar Nederland?
Dat nooit!
Er was een kleine supermarkt in het dorp, daar maar naar toe.
De cassiére was weinig geïnteresseerd en verwees ons naar het informatiekantoor van de gemeente.
Wij daar naar toe.
We vertelden de beambte van het kantoor dat we uit Holland kwamen en op zoek waren naar een van oorsprong Nederlandse vrouw genaamd Coby, ongeveer 70 jaar oud en gehuwd met Jacob Offerein.
Haar hele gezicht klaarde op.
 |
| Oom Dirk en tante Aly 25 jaar getrouwd. Om hen heen vlnr Douglas, Margareth, Jan, coby, Hendrik en Jacog |
We waren verbijsterd!
Even later hadden we Coby aan de telefoon en ze sommeerde ons onmiddellijk naar haar toe te komen. Ze zouden aan de kant van de weg staan. En inderdaad, ergens stonden een oudere vrouw en vier kinderen aan de kant van de weg. Daar moest het zijn.
We stopten, stapten uit en begroetten elkaar. Het was een warm welkom.
We bleven drie dagen.
Het was een feest van herkenning.
Gonda en haar man, vijf kinderen, ook twee ouders in huis. Samen negen mensen.
Waar eten is voor negen, is er ook voor elf is hun uitgangspunt.
Het was of ik weer bij mijn oma was daar aten we soms ook met meer dan 20 mensen en kon ook altijd iedereen blijven eten en slapen.
Weer keken we fotoboeken en wisselden we informatie uit.
 |
| Coby, Jan, Hendrik, Jacob, Margareth, Douglas |
Bij voorbeeld: wil je de remote even geven?
Ik: de wat?????????
De remote. Ohh, de afstandsbediening.
O, noem je dat zo in Nederland?
Wat een mooi woord: afstandsbediening, ja afstandsbediening, nu weet ik het.
Na drie dagen namen we afscheid.
We zullen elkaar nooit meer zien.
Coby is oud, haar man Jacob nog ouder.
We zagen het huisje wat haar schoonzoon Ken voor haar en haar man Jacob bouwt op zijn eigen terrein. Wat zullen ze er gelukkig zijn met de kinderen en kleinkinderen op hen heen.
Het deed me goed dat ze de laaatste avond zei:
"Het was een goede beslissing van mijn ouders om na de oorlog naar Canada te emigreren.
We hebben het hier goed, beter dan we het in Nederland waarschijnlijk ooit zouden hebben gehad".
Ik was er blij mee.
Niets zo knagend dan spijt over besluiten in het verleden.
 |
| overgrootmoeder met coby en jan |
Hun oudste dochter Naomi wil bakker worden.
Was mijn opa ook in Doorn, de appel valt niet ver van de boom!
Heel grappig!
